W sercu Domostawy stoi pomnik, który nie potrzebuje słów, by opowiedzieć swoją historię. Monument „Rzeź Wołyńska” autorstwa wybitnego rzeźbiarza Andrzeja Pityńskiego to nie tylko dzieło sztuki, ale przede wszystkim krzyk pamięci – pamięci o ofiarach jednej z najbardziej tragicznych kart w historii Polski.
Odsłonięcie pomnika “Rzeź Wołyńska”
Monumentalna rzeźba przedstawia orła z koroną – symbol narodowy Polski – unoszącego się ponad płomieniami. U podstawy monumentu – postać kobiety z dzieckiem, która błagalnie unosi ręce ku niebu. To obraz bólu, cierpienia i bezbronności cywilów – kobiet, dzieci, starców – zamordowanych w latach 1943–1945 na Wołyniu i w Galicji Wschodniej przez nacjonalistów UPA.
Rzeź Wołyńska nie była zwykłym konfliktem. To był planowany akt czystki etnicznej, który pochłonął życie ponad 100 tysięcy Polaków. Palone wsie, świątynie, szkoły. Całe rodziny znikające w płomieniach – tylko dlatego, że byli Polakami.
Pomnik w Domostawie nie tylko upamiętnia ofiary, ale także uczy pokory wobec historii. W czasach, gdy tak łatwo zapomnieć o przeszłości lub ją wypaczyć, ten monument przypomina: prawda historyczna jest fundamentem tożsamości narodu.
Wzruszający jest fakt, jak wielu ludzi, młodszych i starszych, przyjeżdża tu, by złożyć kwiaty, zapalić znicz, pomodlić się. Flagi, wieńce i zdjęcia ofiar świadczą o tym, że pamięć żyje – nie tylko w podręcznikach historii, ale i w sercach Polaków.
Andrzej Pityński – artysta znany z wielu monumentalnych rzeźb patriotycznych, w tym „Partyzanta” i „Katyń Memorial” w USA – stworzył coś więcej niż tylko pomnik. Stworzył miejsce zadumy, narodowego katharsis, symbol wołania o sprawiedliwość.
Dziś, gdy świat zmaga się z nowymi konfliktami, ten pomnik przypomina nam, dokąd prowadzi nienawiść, nacjonalizm i brak dialogu. Ale też uczy, że poprzez pamięć i prawdę można budować mosty – między narodami, pokoleniami i sumieniami.